کولیس چیست ؟ انواع کولیس و کاربردهای آن و نکاتی که باید بدانید

تاریخچه کولیس

انواع کولیس

امروه با توجه به پیشرفت علم و استقبال بی نظیر مردم از کولیس، انواع کولیس تولید و به بازار عرضه شده اند که به بررسی کاربرد و ویژگی هر کدام به طور کامل می پردازیم. کولیس  برای اندازه گیری به سه دسته کولیس ساده  ( کولیس ورنیه ) ، کولیس عقربه ای  و کولیس دیجیتالی تقسیم بندی می شوند.

کولیس داخل سنج چیست ؟

کولیس داخلی برای اندازه گیری قطر داخلی اشیا استفاده می شود و به طور کل کولیس داخل شیار سنج برای اندازه گیری شیار داخلی یک قطعه و لوله مورد استفاده قرار می گیرد .

کولیس خارج سنج چیست ؟

کولیس خارجی همانطور که از اسمش مشخص است برای اندازه گیری ابعاد خارجی استفاده می شود ومی توان گفت برای اندازه گیری قطر یک لوله استفاده از کولیس خارجی بسیار مناسب و کاربردی می باشد همچنین شاخک های بلند برای این کار مناسب است

کولیس ساده ورنیر چیست ؟

• دهانه خارجی کولیس ورنیر برای اندازه گیری قطر خارجی و بیرونی اجسام میباشد.
• دهانه داخلی کولیس برای اندازه گیری قطر داخلی اجسام استفاده می شود.
• عمق سنج ، مهم ترین قسمت اجزای کولیس ساده است که برای اندازه گیری ارتفاع و عمق سوراخ ها استفاده می شود.
• مقیاس اصلی با قابلیت اندازه گیری با دقت 1 میلی متر و بر حسب اینچ نیز می باشد. مقیاس ورنیه با قابلیت اندازه گیری تا مقدار 0.1 میلی متر و بر حسب کسری از اینچ می باشد.
• گیره جهت جلوگیری از حرکت قسمت های متحرک کولیس ورنیه

کولیس عقربه ای و یا همان کولیس ساعتی چیست ؟

یکی دیگر از انواع کولیس ، کولیس عقربه ای و یا کولیس ساعتی است. علت نام گذاری کولیس عقربه ای این است که از نظر کاربرد شباهت بسیار زیادی به ساعت دارد. ساختار شکلی این نوع کولیس همانند کولیس ساده دارای یک خط کش ثابت و یک قسمت متحرک است و مهم ترین تفاوت آن ها در این است که کولیس عقربه ای بر خلاف کولیس ساده دارای نشانگر اندازه گیری به صورت عقربه ای و یا ساعتی می باشد. اندازه گیری با کولیس ساعتی بسیار کار ساده ای می باشد. روش اندازه گیری با کولیس ساعتی بدین صورت است که اندازه به دست امده از عقربه را به عددی که از خط کش ثابت به دست امده اضافه کنیم. برای محاسبه اندازه گیری دقیق با کولیس ساعتی باید با پیچی که در صفحه مدرج وجود دارد عقربه را قفل نمایید.

کولیس عقربه ای شباهت زیادی به کولیس ورنیر دارد با این تفاوت که بر روی کولیس عقربه ای ، یک عقربه تعبیه شده که اندازه گیری طول را به راحتی نشان می دهد .همچنین کولیس ساعتی می تواند 15 تا 30 سانتی متر را بین دو صدم میلی متر تا یک هزارم میلی متر را به راحتی اندازه گیری می کند 

کولیس دیجیتال چیست ؟

یکی از پیشرفته ترین کولیس ها ، کولیس دیجیتالی است کولیس دیجیتالی بر خلاف کولیس عقربه ای دارای عقربه نمی باشد، بر روی کولیس دیجیتال یک صفحه نمایشگر تعبیه شده که  طول را به صورت دیجیتالی و دقیق اندازه گیری می کند . کولیس دیجیتالی نسبت به کولیس های ورنیر و کولیس عقربه ای محاسبه دقیق تری را انجام می دهد .با استفاده از کولیس دیجیتال کاربر می تواند طول را به راحتی بر اساس متر ، اینچ ، فوت و ... اندازه گیری کند . برخی از کولیس های دیجیتال به گونه ای طراحی شده که قابلیت اتصال به کامپیوتر را دارد و کاربر می تواند اطلاعات را به کامپیوتر منتقل کند.

اندازه گیری با کولیس دیجیتال بسیار کار ساده ای است. برای اندازه گیری با کولیس از نوع دیجیتال ابتدا دهانه را به هم بچسبانید و دکمه 0 را بزنید و پس از نمایش عدد 0 دهانه را باز کرده و داخل اجسام مورد نظر قرار دهید. با کمی وارد کردن نیرو به دهانه کولیس دیجیتال از محکم بودن آن اطمینان حاصل کنید و در آخر عدد را در صفحه دیجیتالی کولیس دیجیتالی مشاهده کنید.

کولیس پرگاری چیست ؟

کولیس فنردار چیست ؟

کولیس فنردارهمانند کولیس پرگاری است با این تفاوت که از کولیس فنردار برای خط انداختن استفاده نمی شود بلکه می توان از این نوع کولیس فنردار به عنوان اندازه گیری استفاده نمود اما برای اندازه گیری با این نوع کولیس ، باید از خط کش نیز کمک گرفت چرا که کولیس های فنردار دارای درجه بندی نیستند . کولیس فنردار قابلیت اندازه گیری 7 تا 30 سانتی متر را دارد .

اگر علاقه به مطالعه مقاله های دیگر دارید ، مقاله کاربرد اسپری wd40 را نیز مطالعه نمایید.

کاربرد کولیس

از کولیس در چه مواردی استفاده میشود؟ کاربرد کولیس در صنعت به دلیل محاسبه و اندازه گیری های دقیق بسیار زیاد است. شما می توانید کاربرد کولیس را در مشاغل های مختلف مشاهده کنید. ساخت میزهای چوبی در نجاری بدون استفاده از کولیس نامیزان است. نجاران برای اندازه گیری دقیق از کولیس استفاده می کنند. از دیگر کاربرد کولیس در آزمایشگاه ها برای اندازه گیری تجهیزات داخلی ابزارهای ازمایشگاهی می باشد چرا که برخی از ازمایش ها بر ابعاد اجسام نیز تاثیرگذارند. در ساخت لوازم های پزشکی برای اندازه گیری دقیق از کولیس استفاده می شود. لوازم هایی که کوچک و بزرگ بودن میلیمتری انها باعث اسیب جسمانی می شود از دستگاه کولیس استفاده می شود.

از دیگر کاربرد کولیس در ساخت لوازم های یدکی خودرو است. قطعات یدکی در اندازه های یکسان تولید می شوند به همین دلیل برای تولید لوازم یدکی با ابعاد یکسان به ابزار کولیس نیاز می باشد.

روش اندازه گیری با کولیس

روش اندازه گیری با کولیس به نوع کولیس بستگی دارد چرا که انواع کولیس از نظر دقت و نوع کارکردشان متفاوت است. دامنه اندازه گیری کولیس 0 تا 15 سانتیمتر و همچنین از 0 تا 20 و 0 تا 30 دامنه اندازه گیری هایی هستند که بسیار مورد استفاده قرار می گیرند.

دقت اندازه گیری کولیس نیز به طور متداول یک صدم تا دو صدم میلی متر است و به صورت اینچی نمایشگر این عدد به صورت 0.0005 تا 0.001 اینچ میباشد.

اجزای کولیس

در این صفحه می خواهیم قسمت های کولیس را شرح دهبم تا با شکل کولیس و نوع ساخت کولیس آشنایی بیشتر داشته باشید. ابزار کولیس همانطور که گفته شد یک ابزار اندازه گیری دقیق اجسام محسوب می شود که اجزای آن به شرح ذیل است:

1. درجه بندی اصلی کولیس
2. درجه بندی ورنیه کولیس
3. عمق سنج
4. شاخک های کوتاه
5. شاخک های بلند

ساخت کولیس و اجزای آن توسط افراد متخصص و تجربه دار انجام می شود زیرا کولیس یک ابزار اندازه گیری دقیق و حساس است که قطر داخلی و خارجی اجسام را اندازه گیری می کند.